اینله و اُنله ی دندان چیست؟

اینله و اُنله نوعی ترمیم برای دندان های عقبی است که دچار پوسیدگی های خفیف تا متوسط شده اند و یا ترک خوردگی و شکستگی دارند اما از طرفی این آسیب آنقدر جدی نیست که بیمار نیاز به روکش داشته باشد.

افرادی برای این نوع ترمیم ها مناسبند که دندان هایشان آنقدر پوسیدگی و خرابی دارد که نمی توان آنها را با پر کردگی درمان کرد و از طرفی قسمت قابل توجهی از ساختار دندان نیز سالم مانده است که لزومی به روکش کردن نیست. با این روش، دندان پزشک می تواند به حفظ ساختمان دندان اصلی بیمار کمک کند.

در اینجا به چند مورد از تفاوت های  اساسی اینله و اُنله با پرکردگی  های فلزی اشاره می کنیم:

اینله ها و اُنله ها ماندگارند: آنها از مواد سفت و با دوامی ساخته شده اند که تا ۳۰ سال عمر می کنند.

برخلاف پرکردگی های قدیمی که مقاومت دندان را تا ۵۰ درصد کاهش می داد، اینله ها و اُنله ها می توانند مقاومت دندان را تا ۷۵ درصد افزایش دهند.

اینله ها و اُنله ها می توانند عمر دندان را طولانی کنند و از خرابی های بیشتر در آینده جلوگیری کنند.

اینله ها و اُنله ها زمانی مورد استفاده قرا می گیرند که پرکردگی های قدیمی نیاز به تعویض یا برداشته شدن داشته باشند.

تفاوت اینله و اُنله

اینله و اُنله هر دو یک نوع ترمیم هستند با این تفاوت که هر کدام قسمت متفاوتی از دندان را می پوشانند. اینله دندان فضای بین شیارها و لبه های گردی که در سطح مرکزی دندان قرار دارند را می پوشاند و بسیار شبیه به پرکردگی است و قسمت داخلی دندان را پر می کند در حالی که اُنله وسیع تر بوده و تا شیار های طرفین دندان کشیده می شود. به دلیل پوشش گسترده ای که اُنله ایجاد می کند به آن روکش تکه ای نیز می گویند.

مزایای اینله و اُنله کردن

مزایای اینله و اُنله عبارت است از:

• ظاهر: آنها بر خلاف آلیاژ های فلزی که در پر کردگی ها استفاده می شوند، ظاهری زیبا و طبیعی دارند و همچنین در مقایسه با مواد سفیدی که برای پرکردگی ها استفاده می شوند، احتمال تغییر رنگ یا لکه دار شدنشان بسیار کمتر است.پرسلین نه تنها می تواند شکل دندان طبیعی باشد، بلکه الگو ها و بخش های سطح دندان نیز با کمی تغییر رنگ به طوری طبیعی بازسازی می شوند.
• استحکام: آنها به اندازه ی روکش ها برای دندان طبیعی مخرب نبوده و با محافظت از دندان طبیعی، استحکام دندان را افزایش می دهند.
• فرسودگی: مواد تشکیل دهنده اینله و اُنله حتی در برابر سایش بسیار مقاوم بوده و مانند پرکردگی ها روی دندان را می پوشاند.
• پوسیدگی: به دلیل محکم چسبیدن و جفت شدن با دندان، احتمال پوسیدگی در لبه های کناری دندان کمتر است.
• طول عمر: آنها نسبت به پرکردگی ها ماندگاری و طول عمر بیشتری دارند.
• بهداشت:  برخلاف پرکردگی های ضعیف و ناقص، اینله ها و اُنله ها به دلیل اینکه متناسب با دندان هر شخص ساخته می شوند مانع تجمع پلاک (ماده ای شفاف و چسبناک که در دهان ساخته می شوند و حاوی باکتری است) روی دندان می شوند و به همین دلیل تمیز نگه داشتن آنها آسان تر است.

چگونگی تشکیل پلاک ها به روی دندان و جرم گیری

انبساط: آنها مانند پرکردگی های دندان دچار انبساط و انقباض نمی شوند. مواد درون پرکردگی ها به علت کاهش فشار روی دندان، انبساط و انقباض را افزایش می دهد.

معایب اینله و اُنله کردن

معایب اینله و اُنله عبارت است از:

دو نوبت:  برخلاف پرکردن، آنها در دو نوبت نصب می شوند مگر اینکه دندان پزشک شما از سیستم های CAD (طراحی به کمک کامپیوتر)و CAM (تولید به کمک کامپیوتر) یا CEREC (ترمیم مقرون به صرفه ی سرامیک برای مصارف زیبایی(دندان)) استفاده کند.

قیمت: آنها به دلیل داشتن یک مرحله آزمایشگاهی، از قیمت بالاتری نسبت به پرکردگی های دندان برخوردارند. البته به طور کلی از روکش های دندان ارزان تر هستند.

فرسایش:  آنها فرسوده و کهنه نمی شوند اما برخی از سرامیک های سخت(مانند زیرکونیا) احتمال فرسایش دندان طبیعی که روی آنها چفت می شوند را دارند؛ خصوصا اگر مینای دندان طبیعی هنگام تنظیم اینله و اُنله کمی تخریب شده باشد. البته در صورتی که دندان اینله یا اُنله شده روی دندانی قرار بگیرد که روکش یا پرکردگی دارد، این احتمال از بین می رود.

شکست: البته در مواردی نیز می توانند با شکست مواجه شوند. به طور کلی این ممکن است به دلیل اشکال در پیوست کردن باشدکه می تواند منجر به افتادن اینله یا اُنله شود(هر چند سیمان استفاده شده بسیار محکم باشد). در صورتی که پس از افتادن آن را نگه دارید دندانپزشک می تواند به راحتی آن را سرجایش قرار دهد. مانند تمام ترمیم های دندان(روکش، ونیر، پرکردگی)  در صورتی که به درستی با دندان چفت نشده باشند یا  بهداشت دهان و دندان رعایت نشود، ممکن است گوشه های دندان چار پوسیدگی شود.

روند قرارگیری اینله و اُنله

به طور کلی ترمیم های دندان به دو دسته تقسیم می شوند: مستقیم و غیر مستقیم. ترمیم های مستقیم در مطب دندانپزشک انجام می شود اما ترمیم های غیر مستقیم در آزمایشگاه های دندانپزشکی صورت می گیرد. ترمیم های اُنله معمولا غیر مستقیم است اما می تواند در برخی مطب های دندانپزشکی نیز ساخته شوند.

ما در اینجا به فرآیند یکی از این دو می پردازیم:

اُنله غیر مستقیم: طی جلسه ی اول، دندان پزشک برای آماده سازی دندان، پوسیدگی ها و جرم گرفتگی های دندان را برطرف می کند. پس از آماده سازی دندان، از ساختار دندان نمونه می گیرد و به آزمایشگاه می فرستد. از آنجایی که آماده سازی اُنله ها چندین هفته طول می کشد، پزشک برای محافظت از دندان نوعی پر کردگی موقت روی دندان قرار می دهد. در جلسه دوم، پزشک پرکردگی موقت را برداشته و اُنله ها را روی دندان می چسباند.

اُنله مستقیم: برای اُنله غیر مستقیم نیز همان روند آماده سازی قبل اجرا می شود و دندان با رزین کامپوزیت پر می شود. در گذشته پرکردگی های دندان در اجاقی سفت می شد و سپس روی دندان قرار می گرفت اما امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی روش های نوینی به وجود آمده است. مثلاCEREC ازشبیه سازی های کامپیوتری و دیگر امکانات مدرن برای ساخت ترمیم های پرسلینی در مطب دندانپزشک استفاده می کند. در این روش دندان پزشک می تواند تنها با گرفتن یک عکس و بدون هیچگونه نمونه برداری، پرکردگی موقت، یا قرار دومی؛ به طراحی و ساخت اُنله، اینله، روکش یا ونیر در حضور خود بیمار بپردازد.

نتیجه

اگر حس می کنید نیاز به پرکردگی، اُنله یا اینله، روکش دندان دارید، مطمئن باشید که با نادیده گرفتن مشکل، وضعیت سلامتی تان را به خطر می اندازید. مهم نیست چه نوع ترمیمی روی دندان تان انجام می شود، مهم این است که به آنها رسیدگی کرده اید و مسلما دندان هایتان روزی به این خاطر از شما تشکر خواهند کرد.