ارتودنسی دندان

ارتودنسی یا (Orthodontic) نوعی تخصص دندانپزشکی است که متخصصان آن به درمان ناهنجاری ها، عدم تراز و ناهماهنگی های فک و دندان ها، یا به عبارتی عدم جفت شدن مناسب دندان های ردیف بالا و پایین می‌پردازد. در ادامه با مجله ارتو داکتر همراه باشید.

انواع ارتودنسی دندان

همانطور که گفته شد از این روش درمانی برای اصلاح مشکلات متعددی مانند عدم تراز دندان ها استفاده میشود، که در میان افراد مختلف بسیار پرطرفدار شده. این متد درمانی میتواند لبخندی زیبا به چهره هر انسانی ببخشید و با رفع نواقص، به اصلاح طرح لبخند کمک میکند.

به طور کلی این درمان بر اساس نوع ابزار و تجهیزات بکار رفته به 2 دسته زیر تقسیم میشود:

• ارتودنسی ثابت: برای یک مدت طولانی از تجهیزات خاصی برای تراز کردن دندان ها استفاده میشود. در تمام طول مدت درمان این ابزار باید در دهان قرار داشته باشند و به هیچ عنوان خارج نشوند (مگر تحت نظر و به دست دندانپزشک)
• ارتودنسی متحرک: در این شیوه درمانی، از ابزار ارتودنسی استفاده میشود که لزومی ندارد برای یک مدت طولانی و تا پایان درمان آن ها را در دهان قرار داد. این ابزار معمولا در طول شبانه روز نزدیک 22 ساعت باید در دهان قرار بگیرند.

اهمیت درمان ارتودنسی

اصلاح مشکلات ارتودنسی فقط مربوط به زیبایی و ایجاد اعتماد به نفس نیست. دلایل بسیار مهم بهداشت دندان نیز وجود دارد. تمیز کردن دندان هایی که کج یا روی هم قرار دارند، به سختی انجام می شود و این امر شما را در معرض پوسیدگی دندان و بیماری های لثه قرار می دهد.

ارتودنسی دندان ها چه مشکلاتی را برطرف میکند؟

مشکلات و اختلالات زیر تنها چند مورد رایجی هستند که توسط این روش دندانپزشکی درمان می شوند:

• اختلال پیش‌دندانی، دندان‌گرازی یا اوربایت، که در آن دندان های فک بالا بیشتر از حد معمول از فک پایینی جلوتر هستند
• پس‌دندانی یا آندربایت، در این وضعیت دندان های فک پایین بسیار جلوتر از دندان های فک بالا هستند یا به عبارتی فک پایین جلوتر از فک بالا است.
• عدم روی هم رفتگی دندان های دو فک، به این معنا که دندانهای فک بالا به درستی روی دندانهای فک پایین به طور طبیعی قرار نگرفته اند.
• باز ماندن بایت یا اوپن بایت، به این شکل است که هنگام بسته بودن دهان یا روی هم قرار گرفتن فک های بالا و پایین در بخش جلو، یک فاصله قابل توجه بین دندان های بالا و پایین و جود دارد.
• جابه‌‎جایی خط میانی، به حالتی گفته میشود که خط وسط دندان‌های فک بالا از جلو، با خط وسط دندان های فک پایین از جلو هم‌تراز نباشد.
• زیاد بودن فاصله بین دندان ها، بین دندان ها فاصله ها و گپ های قابل توجهی وجود دارد.
• شلوغی دندان ها یا کراودینگ، به معنی بالا بودن تعداد دندان ها و کج شدن اغلب آن ها

سایر مواردی که با ارتودنسی دندان درمان میشوند:

• نامرتبی دندانها
• دندان‌های نهفته
• کراس بایت دندانها
• قوس فکی تنگ
• فاصله زیاد مابین دندان‌های قوس‌بالا و پائین
• مشکلات و اختلالات مربوط به رشد صورت یا استخوان ها آن
• وجود اختلافات عرضی در دو فک
• اختلال مفصل تمپورومندیبولار
• تراز کردن دندان پیش از قرار دادن ایمپلنت یا روکش دندان

هر درمان ارتودنسی برای چه مشکلاتی است؟

به طور دقیق نمیتوان گفت که هر کدام از روش های درمان ارتودنسی به رفع چه مشکلاتی کمک میکند. اما اگر مشکلات موجود، جزئی باشند با کمک ارتودنسی متحرک و در مدت زمان کمی درمان میشوند. اما اگر مشکل شدید باشد با کمک ارتودنسی ثابت قابل حل است.

دستگاه‌های ارتودنسی متحرک

• هرچند که به اندازه بریس ها مقاوم نیستند و نمیتوانند به آن اندازه تاثیر گذار باشند، اما انواع متحرک دستگاه های متحرک ارتودنسی میتوانند به آرامی یک یا تعدادی دندان را حرکت داده و تراز کنند.
• معمولا عوارضی ندارند و یا حداقل هستند.
• میتوان به تنهایی از آن ها بهره برد یا همراه با بریس
• اگر به صورت صیح از آن ها مراقبت نشود احتمال عفونت لثه وجود دارد.

یکی از مهمترین دستگاه های ارتودنسی متحرک نگهدارنده ها هستند که در ادام توضی داده شده اند.

نگه‌دارنده‌ یا ریتینر

پس از برداشتن بریس ها نوبت به استفاده از نگهدارنده میرسد. از نگهدارنده همانطور که از اسمش پیداست برای نگهداشتن اثرات بریس استفاده میشود. که ممکن است برای چند ساعت از شبانه روز استفاده شوند.

اجزای دستگاه های ارتودنسی ثابت

اغلب دستگاه های ثابت دارای چند بخش مختلف هستند:

• براکت
• سیم
• قلاب یا هوک
• اسپرینگ
• جدا کننده
• کش ارتودنسی دندان (اُ-رینگ و رابر باند)
• بند

بهترین سن و سال برای انجام ارتودنسی دندان چیست؟

درمان ارتودنسی در کودکان معمولا از سن ۱۲ سالگی شروع میشود یعنی درست زمانی که تمام دندان های شیری ریخته و دندان های دائمی سر ار لثه در آورده اند. هر چند که نمیتوان این سن را بهترین سن انجام درمان ارتودنسی نامید، اما یکی از بهترین زمان های ممکن است.

درمانهای‌ارتودنسی تنها مختص کودکان و نوجوانان نیست و غالبا در بزرگسالان نیز انجام میشود. بعد از سن بلوغ میتوان در هر سنی اینکار را انجام داد. اما باید توجه کرد که هرچه سن بالاتر میرود معمولا شانس درمان کمتر و طولانی تر میشود.

نکته:

ارتودنسی معمولا با خطر سایش و پوسیدگی دندان همراه است و اگر قرار باشد شخصی به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت ندهد، بهتر است از انجام آن خودداری کند. تا زمانی که بتواند بهداشت دهان و دندان خود را مدیریت کند.

بیشتر بخوانید : بهترین متخصص ارتودنسی کیست ؟